Ca sốt xuất huyết, tay chân miệng đồng loạt tăng mạnh
Bộ Y tế cảnh báo sốt xuất huyết và tay chân miệng tăng mạnh trong tháng 11, cộng hưởng cùng cúm mùa, viêm màng não đe dọa quá tải hệ thống điều trị.
Báo cáo công tác y tế công bố ngày 28/11 ghi nhận tình trạng gia tăng cục bộ nhiều bệnh truyền nhiễm tại các địa phương, đặc biệt là các ca bệnh nặng cần nhập viện chuyên sâu. Chỉ trong tháng 11, hệ thống giám sát ghi nhận 46.098 ca sốt xuất huyết với 8 trường hợp tử vong; bệnh tay chân miệng cũng leo thang với 19.922 ca mắc và một trường hợp tử vong.
Trẻ tiêm vaccine tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Ảnh: Giang Huy
Ngoài hai bệnh trên, các cơ sở y tế cũng tiếp nhận 11 ca viêm màng não do não mô cầu trong tháng qua, nâng tổng số tích lũy từ đầu kỳ báo cáo lên 95 ca, tăng 74 trường hợp so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính chung từ tháng 12/2024 đến nay, bức tranh dịch tễ cho thấy xu hướng diễn biến phức tạp. Cả nước ghi nhận tổng cộng 156.601 ca sốt xuất huyết, tăng 36,3% so với cùng kỳ, cướp đi sinh mạng của 31 người (tăng 5 ca). Dịch tay chân miệng cũng ghi nhận 78.460 trường hợp mắc, tăng 15,6%. Các chuyên gia y tế đánh giá dịch sốt xuất huyết năm nay không chỉ tăng về số lượng mà còn thay đổi về tính chất với nhiều ca biến chứng nặng như sốc, tổn thương gan, tụt huyết áp. Dịch có dấu hiệu phá vỡ quy luật chu kỳ 4-5 năm thông thường.
Lý giải nguyên nhân bùng phát, cơ quan chuyên môn chỉ ra yếu tố thời tiết giao mùa Thu - Đông với nền nhiệt và độ ẩm thay đổi thất thường, tạo môi trường lý tưởng cho virus, vi khuẩn phát triển. Hiện tượng El Nino duy trì nền nhiệt cao cũng được xem là tác nhân chính khiến sốt xuất huyết diễn biến lạ. Bên cạnh đó, nhu cầu giao thương, đi lại và các sự kiện tập trung đông người dịp cuối năm làm tăng mật độ tiếp xúc, khiến mầm bệnh lây lan nhanh hơn.
Trước nguy cơ "dịch chồng dịch", Bộ Y tế yêu cầu các địa phương kích hoạt hệ thống giám sát, phát hiện ổ dịch sớm và xử lý triệt để theo phương châm "4 tại chỗ", ngăn chặn lây lan diện rộng. Các bệnh viện cần phân luồng khám chữa bệnh khoa học, theo dõi sát sao để phát hiện dấu hiệu chuyển nặng, giảm thiểu tối đa tử vong. Bộ đặc biệt lưu ý công tác bảo vệ nhóm nguy cơ cao gồm trẻ em, người già, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền.
Cơ quan quản lý cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát nhiễm khuẩn, kiên quyết không để xảy ra lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Về nguồn cung vaccine, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương xác nhận đã tiếp nhận hơn 22,3 triệu liều tính đến tháng 11, đảm bảo đủ nhu cầu tiêm chủng cho người dân trong quý IV/2025 và gối đầu sang giữa năm 2026. Người dân cần chủ động đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch và thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh cá nhân.
The Ministry of Health warns that dengue fever and hand, foot and mouth disease have increased sharply in November, combined with seasonal flu and meningitis, threatening to overload the treatment system.
The health work report released on November 28 recorded a local increase in many infectious diseases in localities, especially severe cases requiring intensive hospitalization. In November alone, the surveillance system recorded 46,098 cases of dengue fever with 8 deaths; hand, foot and mouth disease also escalated with 19,922 cases and one death.
Children receiving vaccinations at the National Children's Hospital. Photo: Giang Huy
In addition to the above two diseases, medical facilities also received 11 cases of meningococcal meningitis in the past month, bringing the total number since the beginning of the reporting period to 95 cases, an increase of 74 cases compared to the same period last year.
In general, from December 2024 to present, the epidemiological picture shows a complicated trend. The whole country recorded a total of 156,601 cases of dengue fever, an increase of 36.3% over the same period, claiming the lives of 31 people (an increase of 5 cases). Hand, foot and mouth disease also recorded 78,460 cases, an increase of 15.6%. Medical experts assessed that this year's dengue fever epidemic not only increased in quantity but also changed in nature with many cases of severe complications such as shock, liver damage, and hypotension. The epidemic shows signs of breaking the normal 4-5 year cycle.
Explaining the cause of the outbreak, experts pointed out the weather factor of the autumn-winter transition with erratic temperature and humidity, creating an ideal environment for viruses and bacteria to develop. The El Nino phenomenon maintaining high temperatures is also considered the main factor causing dengue fever to develop strangely. In addition, the need for trade, travel and crowded events at the end of the year increases the density of contact, causing pathogens to spread faster.
Facing the risk of "overlapping epidemics", the Ministry of Health requires localities to activate the surveillance system, detect outbreaks early and handle them thoroughly according to the "4 on-site" motto, preventing widespread spread. Hospitals need to scientifically classify medical examination and treatment, closely monitor to detect signs of worsening, and minimize deaths. The Ministry pays special attention to protecting high-risk groups including children, the elderly, pregnant women and people with underlying diseases.
The management agency also emphasized the importance of infection control, determined to prevent cross-infection in hospitals. Regarding vaccine supply, the National Institute of Hygiene and Epidemiology confirmed that it had received more than 22.3 million doses as of November, ensuring enough vaccination needs for people in the fourth quarter of 2025 and until mid-2026. People need to proactively take their children to get vaccinated on schedule and take personal hygiene measures to prevent disease.
