Cựu Cục trưởng Trần Việt Nga "ngâm hồ sơ", buộc doanh nghiệp chi hơn 8 tỷ đồng
Theo kết luận điều tra, cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế Trần Việt Nga bị cáo buộc đã chiếm đoạt hơn 8 tỷ đồng trong quá trình duyệt, “ngâm hồ sơ” cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
"Ngâm hồ sơ” để buộc chi tiền
Bị can Trần Việt Nga.
Theo quy định của Chính phủ, các sản phẩm như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt… trước khi quảng cáo bắt buộc phải đăng ký nội dung với cơ quan có thẩm quyền. Với các sản phẩm đã được Cục ATTP cấp Giấy tiếp nhận bản đăng ký công bố, doanh nghiệp tiếp tục phải làm thủ tục xin Giấy xác nhận nội dung quảng cáo.
Cơ quan điều tra xác định, giai đoạn từ năm 2018 đến 2024, Trần Việt Nga khi đó là Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, được Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong phân công phụ trách Phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông, đồng thời là người trực tiếp ký cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo. Ban đầu, bị can Nga vẫn ký duyệt hồ sơ đúng hạn theo đề xuất của cấp dưới. Tuy nhiên, sau đó, Nga thường xuyên để hồ sơ quá hạn, không ký hoặc trả lại với những lý do chung chung, thiếu căn cứ, dù hồ sơ cơ bản đã đáp ứng đầy đủ quy trình, thủ tục theo quy định pháp luật.
Việc kéo dài thời gian xử lý khiến nhiều cá nhân, doanh nghiệp phải trực tiếp gọi điện hoặc đến Cục ATTP tìm hiểu nguyên nhân, đồng thời nhờ hướng dẫn bổ sung hồ sơ. Các chuyên viên thẩm xét chỉ trả lời vòng vo rằng “lãnh đạo bận chưa ký” hoặc “sẽ xin ý kiến lãnh đạo rồi phản hồi sau”.
Trước tình trạng này, bị can Trần Thị Thu Liễu, Phó phòng phụ trách lĩnh vực Thông tin, giáo dục truyền thông, đã trực tiếp hỏi Trần Việt Nga về lý do hồ sơ bị chậm trễ. Nga thẳng thắn cho rằng muốn được duyệt thì “phải có cơ chế”, mỗi hồ sơ phải thu tối thiểu 2 triệu đồng để “cho lãnh đạo Cục”.
Không dừng lại ở đó, Trần Việt Nga còn khẳng định đây là “cách làm chung”, yêu cầu quán triệt việc thu tiền phải “tế nhị, kín đáo”, đồng thời chỉ đạo Trần Thị Thu Liễu làm đầu mối quản lý tiền thu từ các cá nhân làm dịch vụ xin cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo.
Lập bảng giá chi tiết cho từng loại hồ sơ
Sau chỉ đạo của Nga, Trần Thị Thu Liễu truyền đạt lại cho các chuyên viên trong phòng và yêu cầu họ trực tiếp nhận tiền “cảm ơn” từ doanh nghiệp, còn bản thân không đứng ra thu tiền. Từ đó, một “bảng giá ngầm” được hình thành. Các chuyên viên thống nhất với các cá nhân, doanh nghiệp rằng muốn được cấp Giấy xác nhận đúng hạn phải chi tiền ngoài lệ phí, dao động từ 2 đến 8 triệu đồng mỗi hồ sơ.
Cụ thể, hồ sơ maket đơn giản bị thu thêm khoảng 4 triệu đồng; maket có nội dung dẫn dắt hoặc video quảng cáo dưới 30 giây bị thu 5 triệu đồng; video dài hơn bị thu 5,5 – 6 triệu đồng; các hồ sơ yêu cầu cấp phép nhanh bị thu từ 6 – 8 triệu đồng, tùy mức độ “gấp”.
Số tiền thu được, được phân chia theo tỷ lệ đã thống nhất, Trần Việt Nga hưởng từ 2 – 3,5 triệu đồng mỗi hồ sơ; Trần Thị Thu Liễu hưởng từ 500 – 750 nghìn đồng; các chuyên viên hưởng từ 200 – 300 nghìn đồng.
Cơ quan điều tra xác định, với cách thức trên, từ năm 2018 đến 2024, nhóm 6 chuyên viên Phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông đã nhận tổng cộng hơn 12,7 tỷ đồng từ các cá nhân, doanh nghiệp có nhu cầu xin cấp phép quảng cáo thực phẩm. Trong số này, Trần Việt Nga hưởng lợi hơn 8 tỷ đồng. Đến nay, bị can đã tự nguyện nộp lại 1,5 tỷ đồng.
According to the investigation's conclusions, former Director of the Food Safety Department (FSD) of the Ministry of Health, Tran Viet Nga, is accused of embezzling over 8 billion VND during the process of reviewing and delaying the issuance of advertising content approval certificates for health food products.
Delaying applications to force payment
Defendant Tran Viet Nga.
According to government regulations, products such as health food supplements, medical nutritional foods, and foods for special diets must register their content with the competent authority before advertising. For products that have already received a registration acceptance certificate from the FSD, businesses must then apply for an advertising content approval certificate.
The investigating agency determined that from 2018 to 2024, Tran Viet Nga, then Deputy Director of the Food Safety Department, was assigned by Director Nguyen Thanh Phong to oversee the Food Poisoning Surveillance and Information and Communication Division, and was also the person directly signing and issuing Certificates of Advertising Content Approval. Initially, Nga approved applications on time as requested by her subordinates. However, later, Nga frequently allowed applications to become overdue, refused to sign, or returned them with vague and unsubstantiated reasons, even though the applications basically met all the procedures and regulations as stipulated by law.
This prolonged processing time caused many individuals and businesses to directly call or visit the Food Safety Department to inquire about the reasons and request guidance on supplementing their applications. The reviewing officers only gave evasive answers such as "the leader is busy and hasn't signed yet" or "we will seek the leader's opinion and respond later."
Faced with this situation, the defendant Tran Thi Thu Lieu, Deputy Head of the Information, Education and Communication Department, directly questioned Tran Viet Nga about the reason for the delay in processing applications. Nga frankly stated that to get approval, "there must be a mechanism," requiring a minimum of 2 million VND per application to be collected "for the Department's leadership."
Not stopping there, Tran Viet Nga also affirmed this as a "common practice," demanding that the collection of money be "discreet and discreet," and instructed Tran Thi Thu Lieu to act as the central point for managing the money collected from individuals providing services to obtain Certificates of Advertising Content.
A detailed price list was created for each type of application.
Following Nga's instructions, Tran Thi Thu Lieu relayed the information to the specialists in the department and instructed them to directly receive "thank you" money from businesses, while she herself would not collect the money. From this, a "secret price list" was formed. The officials agreed with individuals and businesses that to obtain the Certificate on time, they had to pay extra fees, ranging from 2 to 8 million VND per application.
Specifically, simple design applications were charged an additional 4 million VND; designs with introductory content or advertising videos under 30 seconds were charged 5 million VND; longer videos were charged 5.5 – 6 million VND; and applications requiring expedited processing were charged 6 – 8 million VND, depending on the urgency.
The collected money was divided according to an agreed-upon ratio: Tran Viet Nga received 2 – 3.5 million VND per application; Tran Thi Thu Lieu received 500,000 – 750,000 VND; and the officials received 200,000 – 300,000 VND.
The investigating agency determined that, using the above method, from 2018 to 2024, a group of six specialists from the Food Poisoning Surveillance and Information and Communication Department received a total of over 12.7 billion VND from individuals and businesses seeking food advertising permits. Of this amount, Tran Viet Nga benefited by more than 8 billion VND. To date, the defendant has voluntarily returned 1.5 billion VND.
