Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ có duy nhất 1 lá trong đời, ở Việt Nam cũng có

Ngày đăng:  2025-11-22 09:40:18

Loài cây độc đáo nhắc đến ở đây là cây một lá (Nervilia fordii) thuộc họ Orchidaceae (Lan) và còn có các tên gọi khác như thanh thiên quỳ, lan một lá, lan cờ, châu diệp, slam lài, bửa thoọc, bầu thoọc và nhiều tên khác.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ có duy nhất 1 lá trong đời, ở Việt Nam cũng có - 1

Loài cây quý hiếm này ưa bóng, đặc biệt là môi trường ẩm và thường mọc trong các hốc đá, dưới tán rừng kín thường xanh ẩm hoặc tán cây lá rộng, ở độ cao từ 600-1500m. Do đó, cây một lá cũng rất khó tìm thấy ở Việt Nam.

Ở nước ta cây một lá được tìm thấy ở vùng biên giới như Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Tuyên Giang, Sơn La…

Củ cây một lá chuyển sang trạng thái ngủ từ tháng 11 tới tháng 3 năm sau mới hoạt động trở lại.

Củ cây một lá chuyển sang trạng thái ngủ từ tháng 11 tới tháng 3 năm sau mới hoạt động trở lại.

Thông thường, cây ra hoa vào các tháng 3, 4 và 5; quả nang xuất hiện trong các tháng 4, 5 và 6. Khi nở, phần đầu của cánh hoa phía trên chụm lại, khiến cả bông trông như một chiếc đèn lồng. Quả có dạng hình thoi, trên bề mặt chia múi giống quả khế nhỏ, dài khoảng 2–3 cm. Thường sau khi hoa tàn, lá mới bắt đầu phát triển, vì vậy ta thường chỉ thấy cây mang hoa hoặc quả mà không có lá, hoặc chỉ thấy cây có lá và thường chỉ có một lá.

Cây một lá là cây địa sinh, loại cỏ sống lâu, cao từ 10 – 20cm. Thân rất ngắn, củ tròn to, có thể nặng tới 1,5 – 20g. Từ củ chỉ mọc lên một lá duy nhất, riêng lẻ, lá phát triển sau khi hoa tàn.

Lá có hình tim, tròn, đường kính khoảng 10 – 25 cm. Gân lá tỏa đều từ cuống lá, các gân lá xếp thành hình chân vịt, cuống lá dài khoảng 10 – 20 cm, có màu tím hồng.

Điểm nổi bật ở loại cây này là sau khi hoa tàn thì lá cây mới bắt đầu phát triển. Do đó, tại các thời điểm nhất định, cây một lá chỉ có thể mang hoa hoặc quả mà không có lá. Hoặc chỉ nhìn thấy lá cây mà không có hoa và quả.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ có duy nhất 1 lá trong đời, ở Việt Nam cũng có - 3

Là loài cây quý hiếm nên cây một lá cũng rất khó tìm thấy ở Việt Nam. Loài cây này ưa bóng, đặc biệt là môi trường ẩm và thường mọc trong các hốc đá, dưới tán rừng kín thường xanh ẩm hoặc tán cây lá rộng, ở độ cao từ 600-1500m.

Cây một lá có giá trị dược liệu cao, với các bộ phận của cây được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau. Lá và củ của cây có vị ngọt nhạt, hơi đắng, được sử dụng làm thuốc để thanh nhiệt, nhuận phế, giảm ho, tán ứ, giải độc và giúp giảm đau.

Cây một lá tái sinh tự nhiên bằng các tia củ, vì thế trong một nhóm cây trong tự nhiên thường có nhiều cây ở các lứa tuổi khác nhau.

Cây một lá tái sinh tự nhiên bằng các tia củ, vì thế trong một nhóm cây trong tự nhiên thường có nhiều cây ở các lứa tuổi khác nhau.

Một số bài thuốc tốt cho sức khỏe từ cây một lá:

- Giúp giải độc: Lấy 2 – 3 lá cây một lá đem rửa sạch rồi phơi khô, cắt nhỏ, hãm với nước sôi trong khoảng vài phút sau đó gạn lấy phần nước cốt để uống, uống 3 lần mỗi ngày.

- Chữa lao phổi và ho: Mỗi ngày dùng 10 – 20 lá cây một lá cho vào nồi sắc hoặc hấp đường hoặc chế biến thành cao lỏng để uống cũng có tác dụng rất tốt.

- Chữa viêm nhiễm, mụn nhọt, lở loét: Dùng lá cây một lá tươi giã nát, đắp lên các chỗ đau nhức hoặc đắp mụn nhọt, các vết lở loét viêm nhiễm ngoài da, rất hiệu quả.

- Bồi bổ cơ thể: Dùng khoảng 1kg lá và củ khô ngâm với 5 lít rượu. Thời gian ngâm ít nhất là 30 ngày là có thể sử dụng được. Mỗi lần dùng 1 ly nhỏ, mỗi ngày một lần.

- Viêm miệng, viêm họng cấp tính: Lấy một vài lá tươi cây một lá, rửa sạch, dùng nhai kỹ.

- Hỗ trợ điều trị tạng lao: Lấy khoảng 15g cây một lá đem nấu với thịt lợn, dùng ăn như canh.

- Giúp trẻ dễ tiêu hóa thức ăn, suy dinh dưỡng: Lấy củ của cây một lá 5-10g nấu với thịt lợn nạc hoặc trứng gà làm thức ăn kèm với cơm.

Lưu ý, cây một lá có nhiều công dụng chữa bệnh, tuy nhiên không nên lạm dụng. Nếu có nhu cầu sử dụng nên tham khảo ý kiến từ thầy thuốc hoặc các bác sĩ có chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể sao cho dùng loại dược liệu này đúng liều lượng và đúng cách để giúp bệnh thuyên giảm.

Theo báo An ninh thủ đô, cây một lá là loài cây có giá trị dược liệu quý nên chúng chủ yếu dùng để xuất khẩu, trong nước rất ít dùng. Vì lý do này, nhiều người dân ở khu vực có cây một lá sinh sống cũng hiếm có dịp được nhìn thấy nó. Nhiều người còn đánh giá rằng, việc tìm thấy cây một lá cũng khó như tìm lá diêu bông.

Nhận thấy loài cây này có giá trị cao các nhà nghiên cứu đang tiến hành nhân giống loài cây quý hiếm này tại Lạng Sơn. Lạng Sơn là tỉnh có điều kiện khí hậu, đất đai, địa hình thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của nhiều nguồn gen dược liệu quý hiếm, trong đó có cây một lá, theo báo Tổ Quốc.

Sau một thời gian thí nghiệm các nghiên cứu về kỹ thuật nhân giống cây một lá cho thấy, thời vụ trồng cây tốt nhất là tháng 3-4 hàng năm (tỉ lệ sống đạt từ 96,0-96,7%, tỉ lệ nảy mầm đạt 87,33-95,3%). Kích thước củ có ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng của cây một lá. Củ giống có đường kính từ 1,0 đến lớn hơn 2,0 cm đều cho tỉ lệ nảy mầm cao (87,33-97,33%).

Hiện lượng cây một lá trong tự nhiên không nhiều (ở Vườn quốc gia Pù Mát là 10 - 15 cây/100m2) khiến cho loài cây này trở nên quý hiếm và có nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng. Cây một lá được ghi vào danh sách các loài cây cần được bảo vệ trong "Sách đỏ Việt Nam".

 

The unique plant mentioned here is the one-leaf plant (Nervilia fordii) belonging to the Orchidaceae family (orchids) and it also has other names such as thanh thiên quỳ, one-leaf orchid, flag orchid, châu diệp, slam lài, bửa thoọc, bầu thoọc, and many other names.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ có duy nhất 1 lá trong đời, ở Việt Nam cũng có - 1

This rare plant prefers shade, especially a humid environment, and often grows in rock crevices, under dense evergreen forests or broad-leaved canopy, at altitudes from 600-1500m. Therefore, the one-leaf plant is also very difficult to find in Vietnam.

In our country, the one-leaf plant is found in border regions such as Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Tuyên Quang, Sơn La…

Củ cây một lá chuyển sang trạng thái ngủ từ tháng 11 tới tháng 3 năm sau mới hoạt động trở lại.

The single-leaf plant enters a dormant state from November to March of the following year before becoming active again.

Usually, the plant blooms in March, April, and May; capsules appear in April, May, and June. When blooming, the tip of the upper petal clusters together, making the whole flower look like a lantern. The fruit is diamond-shaped, with a surface sectioned into segments like a small starfruit, about 2–3 cm long. Usually, after the flower fades, the leaf begins to develop, so we often only see the plant bearing flowers or fruit without leaves, or just see a plant with leaves, often only one leaf.

The single-leaf plant is a terrestrial plant, a long-living grass, 10–20 cm tall. The stem is very short, the bulb is large and round, weighing up to 1.5–20 g. From the bulb, only a single leaf grows, solitary, with the leaf developing after the flower has faded.

The leaves are heart-shaped, round, with a diameter of about 10–25 cm. The leaf veins radiate evenly from the petiole, arranged in a palmate pattern. The petiole is about 10–20 cm long and has a pinkish-purple color.

A notable feature of this plant is that its leaves begin to grow only after the flowers have faded. Therefore, at certain times, a tree may have only flowers or fruits without any leaves, or you may only see leaves without flowers or fruits.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ có duy nhất 1 lá trong đời, ở Việt Nam cũng có - 3

As a rare plant, the one-leaf plant is very difficult to find in Vietnam. This plant prefers shade, particularly humid environments, and often grows in rock crevices, under the canopy of moist evergreen forests or broadleaf trees, at altitudes of 600-1500m.

The one-leaf plant has high medicinal value, with its parts used in various applications. The leaves and tubers of the plant have a slightly sweet, mildly bitter taste and are used as medicine to clear heat, moisten the lungs, reduce cough, disperse stasis, detoxify, and relieve pain.

Cây một lá tái sinh tự nhiên bằng các tia củ, vì thế trong một nhóm cây trong tự nhiên thường có nhiều cây ở các lứa tuổi khác nhau.

The one-leaf plant naturally regenerates through bulb rays, so within a group of plants in the wild, there are often many plants of different ages.

Some health remedies from the one-leaf plant:

- Detoxification: Take 2 – 3 leaves of the one-leaf plant, wash them clean, dry them, cut them into small pieces, steep them in boiling water for a few minutes, then take the liquid to drink, three times a day.

- Treating tuberculosis and cough: Each day, use 10 – 20 leaves of the one-leaf plant, put them in a pot to decoct or steam with sugar, or make into a liquid extract to drink, which is also very effective.

- Treating infections, boils, and ulcers: Use fresh one-leaf plant leaves, crush them, apply to painful areas, boils, or infected skin ulcers; very effective.

- Nourishing the body: Use about 1kg of dried leaves and roots soaked in 5 liters of alcohol. The soaking time should be at least 30 days before use. Take a small glass each time, once a day.

- Acute stomatitis and sore throat: Take a few fresh leaves of the plant, wash thoroughly, and chew well.

- Supporting the treatment of tuberculosis: Take about 15g of the plant and cook it with pork, use it like soup.

- Helping children digest food easily and prevent malnutrition: Take 5-10g of the plant’s root, cook it with lean pork or chicken eggs to make a dish to serve with rice.

Note, the one-leaf plant has many medicinal uses, but should not be overused. If you need to use it, you should consult a practitioner or qualified doctors for specific guidance to use this medicinal herb in the correct dosage and manner to help alleviate illness.

According to the An Ninh Thu Do newspaper, the one-leaf plant is a species with valuable medicinal properties, so it is mainly used for export, with very little domestic use. For this reason, many people living in areas where the one-leaf plant grows rarely get the chance to see it. Many even say that finding a one-leaf plant is as difficult as finding a ginkgo leaf. Recognizing the high value of this plant, researchers are currently working on propagating this rare medicinal plant in Lang Son. Lang Son is a province with favorable climate, soil, and terrain conditions for the growth and development of many rare medicinal genetic resources, including the one-leaf plant, according to To Quoc newspaper. After a period of experimentation, studies on the propagation techniques of the one-leaf plant have shown that the best planting season is from March to April each year (with survival rates ranging from 96.0-96.7% and germination rates from 87.33-95.3%). The size of the tuber greatly affects the growth of the one-leaf plant. Seed tubers with diameters from 1.0 to over 2.0 cm all show high germination rates (87.33-97.33%).

Currently, the number of single-leaf trees in the wild is not many (in Pù Mát National Park, there are 10 - 15 trees per 100m2), making this tree species rare and at risk of extinction. The single-leaf tree is listed among the tree species that need protection in the "Vietnam Red Book".

(nguồn ->link)


Sức khỏe và đời sống Tin bốn phương

Bài viết trong cùng chuyên mục

Góc games giải trí(chơi trực tiếp trên web) Đăng nhập (chơi có thưởng)Hướng dẫn chơi nhận thưởng



cờ caro


Butterfly


Lật hình (luyện trí nhớ)

Cờ tướng ONLINE

Xếp hình

Ghép hình

15_PUZZLE

Kill ghosts

Bắn chim

Planet Defense

Tower game

Bắn bóng

Plapy Bird (NH.Đông)

Diablo

Vẽ hình cứu người

Game Phases

Game vui chơi có thưởng

Game bắn cá

Street Fight (chơi trên điện thoại, máy tính bảng)

Street Fight (chơi trên máy tính và lap top)

Chọn cặp hình giống nhau



0379136392

Comment

 +   Lê Văn Thuyên-0379136392:Cảm ơn quý vị và các bạn đã vào Website của Lê Thuyên! Lê thuyên rất mong nhận được sự góp ý của quý vị và các bạn. Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời

 *   Dũng Trung-090567448:Lê Văn Thuyên0379136392--->Ok.Anh!

Trả lời

 *   Bé Nguyễn-benguyen@gmail,com:Lê Văn Thuyên0379136392--->Good job!

Trả lời

 +   KTT-0362497726:Ok! Mình rất thích trang web của bạn.

Trả lời

 +   HoangQuan-0985073641:Cần tạo nhiều game hay nữa em!

Trả lời

 *   Lê Thuyên-0379136391:HoangQuan0985073641--->Ok! Em cảm ơn anh ạ!

Trả lời

 +   L.Ngư-0906744578:Nghiên cứu tích hợp sàn giao dịch tiền ảo đi cu.

Trả lời

 *   Lê Thuyên-0379136392:L.Ngư0906744578--->Đang nghiên cứu Grandma.

Trả lời


Thông tin liên hệ: Lê Văn Thuyên - ĐT: 0379136392 ; Gmail: lethuyen0379136392@gmail.com

Các chuyên mục:


1110914