Sắp nhật thực, Việt Nam có xem được 'mặt trăng ăn mặt trời'?
Ngày 22-9 (theo giờ Việt Nam), nhật thực một phần sẽ diễn ra nhưng nhiều quốc gia không thể quan sát được hiện tượng này.
Nhật thực quan sát được tại thác Niagara, thành phố New York (Mỹ) năm 2024 - Ảnh: REUTERS
Ngày 15-9, Hội Thiên văn Hà Nội (HAS) cho biết nhật thực một phần sẽ diễn ra vào ngày 21-9 (theo giờ quốc tế, ngày 22-9 theo giờ Việt Nam).
Chỉ khoảng 16,6 triệu người thuộc dải hẹp ở phía đông châu Úc, New Zealand, các đảo thưa thớt dân cư ở phía nam Thái Bình Dương và một phần của châu Nam Cực, tương đương với khoảng 0,2% dân số thế giới có thể nhìn thấy ít nhất một phần của nhật thực này.
Tháng 10 tới có siêu trăng, mưa sao băng và sao chổi
Theo HAS, trong tháng 10 tới sẽ có siêu trăng đầu tiên của năm 2025 (Trăng thu hoạch - Harvest Moon).
Cùng với đó là hai trận mưa sao băng Draconids (ngày 8 và 9-10) và Orionids (ngày 22 và 23-10).
Ngoài ra cuối tháng 10 cũng sẽ xuất hiện một sao chổi.
Nhật thực cực đại tại vị trí có tọa độ (60°54' nam, 153°30′ đông) với độ che khuất cực đại là 79,52%.
Theo giờ Việt Nam, các mốc thời gian cụ thể của nhật thực như sau:
- 0h29m43s ngày 22-9: Nhật thực bắt đầu (địa điểm đầu tiên nhìn thấy nhật thực một phần bắt đầu).
- 2h41m59s: Nhật thực cực đại.
- 4h53m45s: Nhật thực kết thúc (địa điểm cuối cùng nhìn thấy nhật thực kết thúc).
Đáng tiếc là Việt Nam và nhiều quốc gia khác sẽ không thể quan sát hiện tượng này ở bất kỳ giai đoạn nào.
Theo HAS, lần nhật thực tiếp theo Việt Nam có thể quan sát được sẽ diễn ra vào ngày 2-8-2027.
Trong khi đó, nguyệt thực sẽ tiếp tục ghé thăm chúng ta ngay đầu năm sau, cụ thể là nguyệt thực toàn phần vào ngày 3-3-2026.
Nhật thực là gì?
Nhật thực xảy ra khi Mặt trăng di chuyển giữa Mặt trời và Trái đất, chặn ánh sáng đến từ Mặt trời và tạo thành bóng của Mặt trăng trên bề mặt Trái đất. Người dân hay có cách gọi ví von hiện tượng này là "mặt trăng ăn mặt trời".
Có 4 kiểu nhật thực và chúng được xác định bởi các vùng bóng của Mặt trăng trên bề mặt Trái đất
- Nhật thực toàn phần: Xảy ra khi Mặt trăng che khuất hoàn toàn Mặt trời và hình thành các vùng bóng tối và bóng nửa tối trên bề mặt Trái đất. Một nhật thực toàn phần chỉ có thể diễn ra khi Mặt trăng ở quanh cận điểm quỹ đạo.
Bạn có thể quan sát được nhật thực toàn phần khi đứng ở trên đường di chuyển của vùng bóng tối của Mặt trăng. Những người không ở vùng bóng tối nhưng nếu đứng ở vùng bóng nửa tối sẽ quan sát được nhật thực một phần.
- Nhật thực một phần: Xảy ra khi Mặt trăng không che khuất hoàn toàn đĩa Mặt trời và chỉ hình thành vùng bóng nửa tối ở trên bề mặt Trái đất.
- Nhật thực hình khuyên: Xảy ra khi vùng đối của vùng bóng tối xuất hiện trên Trái đất. Đĩa Mặt trăng sẽ che khuất vùng trung tâm của đĩa Mặt trời, để lộ vùng rìa ngoài của Mặt trời có dạng như một chiếc nhẫn. Một nhật thực hình khuyên chỉ có thể xảy ra khi Mặt trăng ở quanh viễn điểm quỹ đạo.
- Nhật thực lai: Rất hiếm khi xảy ra. Chúng xảy ra khi một nhật thực hình khuyên chuyển thành một nhật thực toàn phần.
(nguồn->link)
