Trung Quốc phô diễn loạt vũ khí mới trên Quảng trường Thiên An Môn, PLA 'lột xác' tiến xa
Trung Quốc sẽ phô diễn hàng loạt vũ khí mới trong cuộc duyệt binh quy mô lớn ngày 3/9, trong động thái được xem là thách thức vị thế quân sự của Mỹ.
 |
| Trung Quốc phô diễn loạt vũ khí mới trên Quảng trường Thiên An Môn, PLA 'lột xác' tiến xa. Trong ảnh: Phương tiện tấn công không người lái hải quân AJX002 có hình dạng như ngư lôi, dài khoảng 18-20 mét. (Nguồn: CCTV) |
Các chuyên gia quân sự phân tích hình ảnh và video từ nhiều buổi diễn tập gần đây cho thấy tên lửa chống hạm, thiết bị không người lái dưới nước hiện đại, hệ thống phòng thủ tên lửa và nhiều công nghệ khác có thể sẽ xuất hiện trên Quảng trường Thiên An Môn.
Dù danh sách khí tài được giữ bí mật, nhiều người hâm mộ quân sự cho rằng đã phát hiện những hệ thống mới đáng chú ý, trong đó có vũ khí laser khổng lồ. Quân đội Trung Quốc cho biết toàn bộ khí tài trưng bày đều được sản xuất trong nước và đang phiên chế trong các đơn vị.
Tên lửa chống hạm "Đại bàng": 4 mẫu YJ-15, YJ-17, YJ-19 và YJ-20 có thể tấn công tàu lớn từ trên không hoặc từ tàu chiến. Một số mẫu được cho là siêu vượt âm, đạt tốc độ gấp ít nhất 5 lần vận tốc âm thanh.
Chuyên gia quân sự Tống Trung Bình nhận định, Trung Quốc cần phát triển mạnh năng lực chống tàu chiến và tàu sân bay Mỹ trong bối cảnh căng thẳng tại eo biển Đài Loan (Trung Quốc) và Biển Đông.
Thiết bị không người lái dưới nước: Hai mẫu XLUUV kích thước lớn, trong đó có chiếc AJX002 dài 18–20 m, được nhìn thấy trong diễn tập. Trung Quốc hiện sở hữu chương trình phát triển XLUUV lớn nhất thế giới.
Lá chắn chống tên lửa: Hệ thống HQ-29, gắn trên xe bánh lốp, được mô tả là "thợ săn vệ tinh", có thể đánh chặn tên lửa ở độ cao 500 km cũng như tiêu diệt vệ tinh quỹ đạo thấp.
Vũ khí laser: Một phương tiện ngụy trang màu rằn ri được cho là hệ thống phòng không laser, được truyền thông Trung Quốc mô tả là "mạnh nhất thế giới".
Vũ khí hạt nhân: Các tên lửa đạn đạo liên lục địa mang đầu đạn hạt nhân dự kiến sẽ xuất hiện nổi bật, được coi là biểu tượng tối thượng của sức mạnh quân sự.
Xe bọc thép mới: Một mẫu xe tăng mới nhỏ hơn Type 99A cùng nhiều phương tiện thế hệ mới đã xuất hiện trong diễn tập.
Tờ South China Morning Post viết, thế giới có thể thấy Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) tiến xa tới đâu khi Bắc Kinh tổ chức lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít trong Thế chiến II, dự kiến diễn ra vào ngày 3/9 tới.
Khi quá trình hiện đại hóa quân sự tăng tốc, chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc cũng tăng theo, từ 145 tỷ USD năm 2015 lên 249 tỷ USD năm 2025. Nước này cũng giảm phụ thuộc vào nhập khẩu vũ khí và thay vào đó, tự sản xuất khí tài tiên tiến với chi phí thấp hơn.
Báo cáo thường niên năm 2015 của Lầu Năm Góc gửi Quốc hội Mỹ mô tả PLA có năng lực “hạn chế” ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, dù đang “thu hẹp khoảng cách nhanh chóng” với phương Tây. Tuy nhiên, trong báo cáo năm 2024, Lầu Năm Góc đã đánh giá "màn lột xác" về năng lực cũng như quá trình hiện đại hóa ngày càng tăng đã củng cố khả năng “chiến đấu và giành chiến thắng” của PLA.
Giới truyền thông quốc tế nhận định, mặc dù động lực chính đằng sau việc hiện đại hóa PLA là nâng cao năng lực, chương trình này cũng giúp Trung Quốc đóng vai trò lớn hơn trên thị trường vũ khí toàn cầu.
Việc bán vũ khí vừa mang lại nguồn tài chính cần thiết cho quá trình hiện đại hóa, vừa đóng vai trò là công cụ ngoại giao quân sự. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã mở rộng thị phần, đặc biệt ở Trung Quốc, Nam Á và Đông Nam Á.
Theo số liệu của SIPRI, từ 2020 đến 2024, Trung Quốc là nhà xuất khẩu vũ khí lớn thứ 4 thế giới, chỉ sau Mỹ, Pháp và Nga.
Giáo sư James Char từ Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, nhận định nếu toàn bộ vũ khí trên thực sự đang phiên chế, thì quân đội Trung Quốc đã nâng cấp đáng kể so với nhiều lực lượng quân sự tiên tiến khác, nhưng khó đánh giá năng lực thực sự trong bối cảnh sự kiện duyệt binh mang tính nghi lễ.
